Saturday, January 24, 2009

TUKA RAG AILO? Guadlaupe Dias


Tuka Rag Ailo?
Guadlaupe Dias


Ragar zavop ekdom sompem, punn konnacher ragar zavop? Kitlea promannan ragar zavop? Khoinchea vellar ragar zavop ? Kitea khatir ragar zavop ani koxem ragar zavop ? Hea sogllea gozalinchem bhan dovorop ekdom kotthinn” oxem Aristotle he zannar mhonnttale. Khoreanich rag hi zaun asa ek oxi bhavna ji ami na kolltanch dor disak, lhan lhan gozalim khatir amchea vagnnukentlean dakhoun ditanv. Ami konnacherui ragar zatanv ani zaite pautt karanna viret ragar zatanv. Sorbhonvtim nodor marun polloyt zalear amkam kitlixinch udahornnam dixtti poddtat;Ghov aple bailecher ani bail aplea ghovacher ragar zata. Avoy-bapuy bhurgeancher ani bhurgim vhoddilancher rag dhortat. Dhoniak aplea sevokancho, ani sevokak aplea malokacho rag yeta! Kedna kednai ragar zavop itlem hatabhair pavta ki magir ti ek sonvoy zaun poddta. English bhaxent ek mhonn’nni asa: Habit never dies ! Remove ‘H’, ‘ a bit’ remains, remove ‘A’ , ‘bit’remains, remove ‘B’, ‘it’ still remains, dekhunuch amkam kosli-i sonvoy laun gheunche poilim, ami tacher hozar pautti chintunk zai.

Rag yeupachi sonvoy tor samkich vaitt karann ghoddi bhor aylolea ragan, purai jivit kallkhant buddta , vorsam-vorsanchim natim, tutton poddtat, ragachea bharan zhogddim-maramari ani khun pasun zatat, haka itihas govai asa. Itlem zanna zaunui, amkam rag yevop samkem sobhavik. Punn hea ragacher niyontronn dovrunkui, ami kaim upai gheunk xoktat. Soglleant porno ani faydeacho upai mhonttlear, rag yeta tedna, ek te xembhor ankdde mezpache. Toxench, ragachea bharan ami kednach, koslech tharav gheunche nhoi. Mhoji aji tor sodanch mhonttali, eke ratin faleam udena. Az pasun hanvem, tika kednach ragar zal’li pollounk nam. Mhozo azo, jivo astana khup pautti ticher ragar zatalo punn, ti mat xant rautali ani azunui tichi vagnnuk toxich asa. Hache fattlo ghutt hanvem tika vicharlo zalear, ti hansot sangta, ragar zaun kitem mellpachem asa? “Ogich bolaiki vibaddun, koplak miryo ghalun kiteak ghevop? ”Khorem mhonttlear, ti sangta tantunt, khup sot asa. Ze hav-bhav ami amchea tonddacher haddtat, tancho porinnam’ kaim kall sorlea uprant, amchea tonddacher udeta ani hachi dekh mhonttlear Bhag. Augustinachi avoi! Aplo put vaitt rostear pavla dekhun, to boro zaunk ti magnnem kortana bhorpur roddtali ani kall sorlo toso, tichea poleancher, dukam, vhanvon, khollio koxeo poddloleo ani tichem tondd sodanch roddkullem distalem oxem dhormxastri sangtat. Mhonnttat nhoim? Tondd zaun asa kallzacho harso? Hindi cholchitr-ancho ‘The angry man’ mhunn namna zoddlolo, utkruxtt nott mhollear Shri Amitabh Bachchan! Punn oxem sangtat ki, konnech, taka aplea khasgi jivitant ragar zal’lo, pollounk na.

Zednam hanv xallek vetalem, tedna, ghora portopak, mhaka mini-bosintlean yeunchem poddtalem. Hi mini-bos, Moddganv ti Verna meren vetali. Iskolachea bhurgeanchi tikett chear anne zal’lean, dusreo bosi amkam, ‘rupyak chear bangdde’ oso thomnno marit, provas korunk addkholl haddtale ani dekhunuch, hea mini-bosinich amkam provas korcho poddtalo. Magir conductor, amchea bhottveank dhorun, fuddem voch fattim voch korit amcher dhengxe soddtale.Tea vellar, mhaka khup rag yetalo ani taka khaum kai gillum oxe nodren polloit, hanv mhojea koplak attyo ghaltalem. Punn ek dis, eke zantte ostoren, aplea xant sobhavantlean, mhaka ek mhotvacho dhoddo xikoilo. Tor zalem oxem, ti babddi, amche xalle lagim mhonttlear Holy Spirit igorje lagim bosint choddli ani apli samanachi pottli, bos chalokachea cabin-ant dovrun, fattle bosker konnem tori tika suvat dili thoim vochon bosli. Itlem mhonnosor, adinch bhoril’li bos, xallechea bhurgeamni odhikuch bhorli ani eka pĆ£yancher ubhi ravpachi poristithi, provaxeancher aili. Kaim vellan, bos Donvddear (Moddganv te Nuvem modlo ek ganv) pavli. Bhurgeanchea khilbhilattant, ochkit avaz ailo , ‘rav re baba’. Te mhatarecho avaz aikon, conductor challovlo ani ragachea bharan tannem pirluk marli. Bos thambli punn hika babddek, fattlean thaun fuddem yevunk vatt khoinchi? Zalem magir, conductor-alem pemprem suru, ‘age, yo muge begin, Donvdear denvpachi asli ani salant voson bosleai tinga?’ Tedna te mhataren taka xantponni mhonnttlem, ‘are baba, bosonk mel’llear soddpachem? Punn ek mat, tea salak, ekuch dar kiteak dovorlem re puta?’ Tichim utram aikon, sogllim hansunk laglim ani tea conductor-akui loz zali. Koxei bhoxen gordentlean vatt kaddit, ti fuddem aili ani aplea samanachi pottli kaddunk, cabin-achem dar ughoddlem. Polloit zalear, tiche pottlecher, konnem tori aplem saman haddun dovrlolem ani tachea bharan, hiche pottlentlim tomattam, samkinch chirddun futtleant hem, bos chalokachea nodrek ailem ani tannem, ticheo moskoreo kel’lea vorim mhonttlem, ‘age mai, tomattanchi bhaji zali muge? Bosonk zago mel’llolo zalear, hanga ani kiteak mhunn dovorli hi pottli?’ Atam tori mhaka dislem ki hi ragan kitem tori uloitoli punn toxem kainch ek ghoddlem na. Ek amurkhoch hanso tonddar haddun tinnem zap dili, ‘baba, tomattam futtlim mure? Kaim nozo, bhajich korunk haddlolim tim hanvem. Atam mhojeim kam’ sompem zalem.’ Oxem mhunnot, ti bosintlean denvli punn vetana, mhaka kitem tori vegllench xikoun geli.
Ragacher koxem niyontronn dovrunk zata hem dakhoun diupi oxich anik ek gozal mhonttlear, ek dis, hanv ani mhoji ek musolman dhormachi ixttinn, amchi college sutton ghora portotalim. Sankvacher boson vell hogddaupi tounaxeam modlea eklean, tika ud’hexun, ochkit mhonttlem , ‘hey, your mother is a prostitute’. Him utram aikon, mhoje tokler dhanddo marlolea vorim zalem punn tinnem mat kainch nhoi zal’le vorim mhonttlem , ‘yes ,you are right but my father is the only customer.’ Hem aikun, tea tounaxeacher, thoincho utthon vochpachi palli ayli.

Vidhnyan sangta te promann rag yeta tedna, tacho upyog vaitt adarunk vaporche poros ami tacho faido kaddum yeta. Amkam jedna rag yeta tedna amchea angant hispabhair bollgem toyar zata ani khoincheim kam ami zaina mhunn soddun dilam, tem kam’ ami hea vellar, sompeponni korum yeta. Khup pautti ami oxem mhonttlolem aykolam , ‘Ragak dolle asonant’! Punn jedna dolle ughoddtat, tedna, khup kitem nam polloupa sarkem ghoddlolem asta. Heach pasot, ami jem kitem kortanv, tem chintun korunk zai. Ragachea bharan, zib ukhol’li ani talleak laili mhonttlear zaina. Tonddantlean, ek utor bhair kaddche poilim, dha pautti vichar korunk zai. Heach khatir zait ghoddie, adlea kallar, je rishi muni ravtale (ancient Sages) te, rag aylo zalear, koslench paul marche poilim ‘tin darvontteanchi porikxa’ ditale. Sompea utramni sangchem zalear, apunn jem kitem korunk veta tem, tin darvontteantlean suttlem zalear, fuddlem paul martale; mhonnche, poilea darvontteant, te apleakuch vichartale, ‘hanv jem kitem korunk vetam tantunt kitlem khoreponn asa?’ Dusrea darvontteant te vichartale, ‘hem, hanvem korunkuch zai?’ Tisrea darvontteaxim pavtokoch te mhonttale, ‘hanv jem kitem korunk vetam, ti doyall kornni ?’ Zalearuch, te magir fuddlem pavl ukholltale ani zaite pautt oxem ghoddtalem ki hea tinui darvontteantlean, te aplich porikxa korta mhonttlear, tancho rag nivolltalo.

Amkam ghoddiye hem vachun khup vichitr distelem karann amkam sogllench kitem, ‘instant’ zal’lem zai ani heach pasot zaitem vaitt amche modem uprasta ani kitleach odruxttak ami bolli poddtanv. Oxem ghoddot raulem zalear, to dis pois na jea disak dukhachem girann amche jinnek lagtolem ani fantodd zaunche poilinch amche jinnecho surya mavolltolo.

Oxem hanv mhonnttam mhunn… Tumkam rag ailo ?

No comments:

Post a Comment